Ibuprom to popularny lek przeciwbólowy i przeciwzapalny zawierający substancję czynną ibuprofen. Należy on do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Ibuprofen, odkryty w latach 60. XX wieku przez dr. Stewarta Adamsa, od dekad jest jednym z najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych na świecie1. Ibuprom dostępny jest bez recepty i bywa podstawowym elementem domowej apteczki - pomaga złagodzić ból o różnym pochodzeniu, obniżyć gorączkę oraz zmniejszyć stan zapalny. W odróżnieniu od leków opioidowych, nie powoduje uzależnienia i przy prawidłowym stosowaniu cechuje się korzystnym profilem bezpieczeństwa1. Pamiętajmy jednak, że jak każdy lek, Ibuprom może wywoływać skutki uboczne i warto wiedzieć, jak go bezpiecznie używać.
Jak działa Ibuprom?
Ibuprofen - substancja czynna leku Ibuprom - ma działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Mechanizm jego działania polega na hamowaniu enzymu cyklooksygenazy (COX), który odpowiada za powstawanie prostaglandyn1. Prostaglandyny to związki biorące udział m.in. w odczuwaniu bólu, reakcji zapalnej i regulacji temperatury ciała. Dzięki zmniejszeniu produkcji prostaglandyn, Ibuprom skutecznie łagodzi objawy stanu zapalnego (np. obrzęk, zaczerwienienie), przynosi ulgę w bólu oraz obniża gorączkę.
Co ważne, ibuprofen zaczyna działać stosunkowo szybko - zazwyczaj w ciągu 20-30 minut od zażycia dawki doustnej - a efekt przeciwbólowy utrzymuje się typowo około 4-6 godzin (w zależności od dawki). Ibuprom nie leczy przyczyny bólu czy gorączki, ale pomaga kontrolować te objawy. Należy go stosować doraźnie, w razie potrzeby, w najmniejszej skutecznej dawce i przez możliwie krótki czas. Taka strategia minimalizuje ryzyko działań niepożądanych i jest zgodna z aktualnymi zaleceniami lekarzy, aby NLPZ stosować w najmniejszych skutecznych dawkach i unikać długotrwałego przyjmowania bez kontroli lekarza.
Wskazania do stosowania Ibupromu
Ibuprom (ibuprofen) jest wskazany w łagodzeniu bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego, a także w obniżaniu gorączki. Typowe sytuacje, w których można sięgnąć po Ibuprom, to między innymi2:
- Bóle głowy - np. napięciowy ból głowy, migrena (ibuprofen pomaga zmniejszyć natężenie bólu).
- Bóle zębów - w stanach zapalnych zęba czy dziąseł po wizycie stomatologicznej.
- Bóle mięśni, stawów i kości - np. ból pleców, ból pourazowy (stłuczenia, skręcenia), bóle mięśni po wysiłku.
- Bóle menstruacyjne (bolesne miesiączki) - ibuprofen jest skuteczny w redukcji bólów miesiączkowych poprzez zmniejszenie produkcji prostaglandyn powodujących skurcze macicy.
- Stany gorączkowe - gorączka towarzysząca infekcjom wirusowym lub bakteryjnym (np. przeziębieniu, grypie). Ibuprom może skutecznie obniżać podwyższoną temperaturę ciała.
Warto podkreślić, że ibuprofen jest skuteczny w leczeniu wielu rodzajów bólu - liczne badania potwierdzają jego efektywność jako środka przeciwbólowego w rozmaitych dolegliwościach ostrych i przewlekłych2. Przykładowo, w metaanalizach wykazano, iż pojedyncza dawka ibuprofenu znacząco redukuje natężenie bólu po zabiegach chirurgicznych w porównaniu z placebo2. Ibuprofen bywa także stosowany przy bólach zapalnych w przebiegu chorób reumatycznych (np. reumatoidalne zapalenie stawów lub choroba zwyrodnieniowa stawów), jednak w takich przewlekłych schorzeniach terapię nadzoruje lekarz.
W kontekście obniżania gorączki, badania porównujące ibuprofen z paracetamolem (acetaminofenem) wykazały, że oba leki mają zbliżoną skuteczność przeciwgorączkową u dzieci - ibuprofen może nieznacznie szybciej i silniej zbijać gorączkę, ale różnice nie są istotne klinicznie3. Dlatego wybór między Ibupromem a paracetamolem przy gorączce często zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta (wiek, tolerancja leku, przeciwwskazania). U dzieci zaleca się nie stosować ibuprofenu poniżej 3. miesiąca życia, a u niemowląt poniżej 6. miesiąca życia tylko po konsultacji z lekarzem. W każdym przypadku gorączka utrzymująca się dłużej niż 3 dni lub bardzo wysoka powinna skłonić do zasięgnięcia porady lekarza.
Dawkowanie i sposób stosowania
Dawkowanie Ibupromu zależy od wieku pacjenta oraz nasilenia dolegliwości. Zawsze należy kierować się informacjami z ulotki lub zaleceniami lekarza. Poniżej ogólne wytyczne dotyczące popularnych postaci doustnych ibuprofenu dla dorosłych (tabletki 200 mg lub 400 mg):
- Dorośli i młodzież powyżej 12 lat: typowa jednorazowa dawka to 200-400 mg ibuprofenu. Dawki można powtarzać co około 4-6 godzin, w razie potrzeby. Nie należy przekraczać dawki 1200 mg na dobę bez konsultacji lekarskiej (a pod nadzorem lekarza maksymalnie 2400 mg na dobę, podzielone na porcje).
- Dzieci 6-12 lat: w zależności od masy ciała zazwyczaj 200 mg jednorazowo, co 6-8 godzin, maksymalnie do 600 mg na dobę. Dla dzieci młodszych lub o masie <20 kg dostępne są specjalne zawiesiny (syropy) z ibuprofenem - dawkę oblicza się wg masy ciała (zwykle 5-10 mg ibuprofenu na kg masy ciała na dawkę).
Ibuprom najlepiej zażywać po posiłku popijając szklanką wody, aby zminimalizować ewentualne podrażnienie żołądka. Tabletki należy połykać w całości (nie rozgryzać). W postaci zawiesiny dla dzieci, dawkę odmierza się załączoną strzykawką dozującą lub miarką.
Nie należy łączyć ibuprofenu z innymi NLPZ (np. aspiryną, ketoprofenem, naproksenem) - jednoczesne stosowanie kilku leków z tej samej grupy nie zwiększa skuteczności przeciwbólowej, natomiast potęguje ryzyko działań niepożądanych (np. uszkodzenia żołądka). W razie potrzeby można natomiast łączyć Ibuprom z paracetamolem, ponieważ działają odmiennie - czasem lekarz zaleca naprzemienne podawanie ibuprofenu i paracetamolu przy wysokiej gorączce, aby skuteczniej ją obniżyć (szczególnie u dzieci).
Jeśli ból lub gorączka nie ustępują mimo zastosowania Ibupromu zgodnie z zaleceniami lub objawy wracają szybko po dawce, nie należy samodzielnie przekraczać dozwolonej dawki. W takiej sytuacji lepiej skonsultować się z lekarzem, by ocenił przyczynę dolegliwości i ewentualnie zalecił inny sposób leczenia. Ibuprom jest lekiem doraźnym - długotrwałe, codzienne przyjmowanie (np. przez wiele tygodni) powinno odbywać się wyłącznie pod kontrolą lekarską.
Przeciwwskazania i środki ostrożności
Mimo że Ibuprom jest dostępny bez recepty, nie każdy może go bezpiecznie stosować. Istnieje szereg przeciwwskazań, czyli sytuacji, w których nie wolno przyjmować Ibupromu bądź wymagana jest szczególna ostrożność:
- Nadwrażliwość na ibuprofen lub inne NLPZ. Osoby, u których wystąpiła kiedykolwiek reakcja uczuleniowa na ibuprofen, aspirynę czy pokrewne leki (np. objawy takie jak pokrzywka, obrzęk, duszność lub ciężka reakcja alergiczna), nie powinny stosować Ibupromu. U niewielkiej grupy pacjentów z astmą aspirynową NLPZ mogą wywołać skurcz oskrzeli - jest to tzw. astma indukowana lekami (aspiryna, ibuprofen itp.).
- Czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, krwawienie z przewodu pokarmowego. Ibuprofen może nasilać uszkodzenie błony śluzowej żołądka, hamuje też agregację płytek krwi (choć słabiej niż aspiryna), co zwiększa ryzyko krwawień. Osoby z czynnym wrzodem lub świeżym krwawieniem z przewodu pokarmowego nie mogą przyjmować Ibupromu.
- Ciężka niewydolność serca, wątroby lub nerek. NLPZ mogą pogarszać funkcje nerek i zatrzymywać wodę w organizmie, co przy zaawansowanej niewydolności serca grozi zaostrzeniem objawów (np. obrzęków, duszności). Również w ciężkich chorobach wątroby metabolizm ibuprofenu może być zaburzony. W takich sytuacjach lekarz decyduje, czy można zastosować ibuprofen, zazwyczaj wybierając ostrożnie inną terapię przeciwbólową.
- III trymestr ciąży. Ibuprofenu nie wolno stosować u kobiet w trzecim trymestrze ciąży, ponieważ może on spowodować przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego (Botalla) u płodu oraz inne powikłania (np. niewydolność nerek u dziecka, małowodzie). W pierwszych dwóch trymestrach ciąży ibuprofen można zażywać tylko po konsultacji z lekarzem, jeśli korzyść przewyższa ryzyko - generalnie jednak w ciąży zaleca się unikać NLPZ. Zamiast nich bezpieczniejszym wyborem na ból i gorączkę jest paracetamol, oczywiście po uzgodnieniu z lekarzem prowadzącym ciążę.
- Okres karmienia piersią. Ibuprofen przenika w niewielkich ilościach do mleka matki, ale uchodzi za bezpieczny w czasie laktacji przy stosowaniu krótkotrwałym i w dawkach terapeutycznych. Mimo to, każdorazowo kobieta karmiąca powinna zapytać lekarza o możliwość zażycia leku.
O ostrożności powinni pamiętać także pacjenci z nadciśnieniem tętniczym lub chorobami serca. Ibuprom (jak inne NLPZ) może nieznacznie podwyższać ciśnienie krwi i sprzyjać zatrzymywaniu płynów, co jest niekorzystne u osób z niewyrównanym nadciśnieniem czy niewydolnością krążenia. U takich pacjentów konieczna jest konsultacja lekarska przed użyciem ibuprofenu - lekarz oceni, czy lek jest wskazany i ewentualnie zaleci najniższą skuteczną dawkę przez krótki czas. Podobnie osoby z czynną astmą, chorobami zapalnymi jelit (np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna) czy toczeniem rumieniowatym układowym powinny omówić z lekarzem stosowanie Ibupromu, gdyż w pewnych przypadkach NLPZ mogą zaostrzać przebieg choroby.
Zawsze należy przed zażyciem leku przeczytać ulotkę, zwracając uwagę na przeciwwskazania i ostrzeżenia. Jeżeli pacjent przyjmuje na stałe inne leki, warto upewnić się u farmaceuty lub lekarza, czy Ibuprom nie wejdzie z nimi w interakcje. Przykładowo, równoległe stosowanie ibuprofenu z lekami rozrzedzającymi krew (antykoagulanty, np. warfaryna) lub lekami przeciwpłytkowymi (np. aspiryna w małej dawce) zwiększa ryzyko krwawień - konieczna jest wtedy konsultacja lekarska. Ibuprofen może też osłabiać działanie niektórych leków nadciśnieniowych i diuretyków (tzw. efekt klasy, wynikający z zatrzymywania sodu i wody), dlatego pacjenci kardiologiczni powinni szczególnie ostrożnie stosować NLPZ i tylko jeśli lekarz wyrazi zgodę.
Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, Ibuprom może powodować działania niepożądane, choć nie u każdego one wystąpią. Najczęstsze skutki uboczne ibuprofenu są związane z przewodem pokarmowym. Należą do nich: dolegliwości żołądkowe (ból w nadbrzuszu, niestrawność), zgaga, nudności, wymioty czy luźne stolce. U wielu osób przy krótkotrwałym stosowaniu w dawkach dostępnych bez recepty takie objawy w ogóle się nie pojawią, jednak podatność jest indywidualna. Dla ochrony żołądka warto zażywać lek po posiłku.
Przy wyższych dawkach lub dłuższym stosowaniu Ibupromu mogą wystąpić poważniejsze działania niepożądane. Do najważniejszych należą:
- Uszkodzenie błony śluzowej żołądka i jelit: długotrwałe lub niewłaściwe stosowanie ibuprofenu może prowadzić do powstania nadżerek i wrzodów trawiennych, a nawet do krwawienia z przewodu pokarmowego1. Ryzyko takich powikłań rośnie u osób starszych, u pacjentów z przebytymi wrzodami lub krwawieniami oraz przy jednoczesnym spożywaniu alkoholu czy paleniu tytoniu. Objawami ostrzegawczymi mogą być nasilone bóle brzucha, smoliste stolce (czarne, z domieszką krwi) lub fusowate wymioty - w razie ich wystąpienia należy niezwłocznie odstawić lek i zgłosić się do lekarza.
- Uszkodzenie nerek: ibuprofen, zwłaszcza w odwodnieniu lub u osób z chorobami nerek, może pogorszyć przepływ krwi przez nerki. W rzadkich przypadkach powoduje ostrą niewydolność nerek lub inne uszkodzenia (np. śródmiąższowe zapalenie nerek)4. Szczególnie narażone są osoby odwodnione (np. wskutek biegunki i wymiotów - dlatego uważać muszą rodzice podający ibuprofen dzieciom z infekcjami przewodu pokarmowego) oraz pacjenci z chorobami nerek, serca lub ci, którzy równolegle przyjmują leki obciążające nerki. Objawami zaburzeń czynności nerek może być zmniejszenie ilości oddawanego moczu, obrzęki, wzrost ciśnienia - jeśli pojawią się takie symptomy, trzeba skonsultować to z lekarzem.
- Wpływ na wątrobę: ciężkie uszkodzenie wątroby po ibuprofenie zdarza się rzadko, ale jest możliwe. Opisano pojedyncze przypadki idiosynkratycznych reakcji wątrobowych (np. zespół DRESS czy piorunujące zapalenie wątroby) po ibuprofenie - zwykle u dzieci lub przy przedawkowaniu. Rutynowe monitorowanie prób wątrobowych nie jest wymagane przy standardowym stosowaniu4. Niemniej osoby z chorobą wątroby powinny unikać dużych dawek, a w razie zażółcenia skóry, ciemnej barwy moczu czy znacznego osłabienia należy skonsultować się z lekarzem.
- Reakcje nadwrażliwości: u niektórych pacjentów mogą wystąpić alergiczne reakcje na ibuprofen - od łagodnych (wysypka, pokrzywka, świąd skóry) po ciężkie, takie jak obrzęk Quinckego (obrzęk twarzy, gardła) czy wstrząs anafilaktyczny (zagrażający życiu spadek ciśnienia, duszność). Reakcje alergiczne mogą wystąpić nawet, jeśli wcześniej lek był tolerowany, choć jest to rzadkie. W przypadku zauważenia objawów uczulenia należy bezzwłocznie odstawić lek i wezwać pomoc medyczną.
- Skutki sercowo-naczyniowe: długotrwałe stosowanie wysokich dawek ibuprofenu może nieznacznie zwiększać ryzyko zawału serca lub udaru mózgu1. Ryzyko to wydaje się mniejsze przy ibuprofenie niż przy niektórych innych NLPZ (np. diklofenaku), niemniej FDA ostrzega, że każdy NLPZ (poza aspiryną) może niekorzystnie wpływać na układ sercowo-naczyniowy przy długim stosowaniu. Dlatego osobom z chorobami serca zaleca się ostrożność. Ponadto ibuprofen niekiedy podnosi ciśnienie tętnicze - pacjenci z nadciśnieniem powinni monitorować ciśnienie podczas terapii.
- Inne działania: do rzadszych działań niepożądanych należą bóle i zawroty głowy, senność lub przeciwnie - pobudzenie, zaburzenia widzenia (np. zamglone widzenie), szumy w uszach. Bardzo rzadko ibuprofen może wpływać na skład krwi (np. powodować niedokrwistość z niedoboru żelaza przy utajonych krwawieniach z przewodu pokarmowego lub przejściowo obniżać liczbę leukocytów i płytek). Wystąpienie niewyjaśnionych siniaczeń, krwawień z nosa czy przedłużonego krwawienia z drobnych ran może sugerować zaburzenia krzepnięcia - warto wtedy skonsultować się z lekarzem.
Podsumowując, krótkotrwałe stosowanie Ibupromu w dawkach zalecanych jest zwykle dobrze tolerowane. Większość osób nie odczuje poważnych skutków ubocznych. Niemniej ważne jest, by nie przekraczać zalecanych dawek i czasu terapii bez konsultacji z lekarzem. Jeśli ból utrzymuje się mimo leczenia lub pojawiają się niepokojące objawy uboczne, należy zwrócić się o poradę do specjalisty.
Ibuprom a badania diagnostyczne - co warto sprawdzić?
Ponieważ Ibuprom (ibuprofen) może wpływać na różne układy w organizmie, czasami zaleca się wykonanie określonych badań laboratoryjnych, szczególnie przy dłuższym stosowaniu leku lub gdy pacjent ma choroby przewlekłe. Oto najważniejsze kwestie związane z badaniami diagnostycznymi w kontekście stosowania ibuprofenu:
1. Badania krwi w kierunku anemii i krwawień: Długotrwałe przyjmowanie NLPZ, zwłaszcza w dużych dawkach, może spowodować mikrouszkodzenia błony śluzowej przewodu pokarmowego i przewlekłe, niewidoczne gołym okiem krwawienia. Skutkiem bywa niedokrwistość z niedoboru żelaza. Dlatego u pacjentów przewlekle stosujących ibuprofen (np. w chorobach reumatycznych) lekarze mogą okresowo zlecać morfologię krwi z oceną stężenia hemoglobiny. Dodatkowo pomocne bywa badanie na krew utajoną w kale, które wykrywa drobne krwawienia z przewodu pokarmowego. Takie badania pozwalają wcześnie wychwycić ewentualną anemię lub krwawienie zanim dojdzie do poważniejszych powikłań.
2. Parametry czynności nerek: Ibuprofen jest wydalany przez nerki i - jak wspomniano - może w pewnych sytuacjach pogarszać ich pracę4. W związku z tym przy długotrwałym stosowaniu warto okresowo oznaczać kreatyninę w surowicy i obliczać wskaźnik filtracji kłębuszkowej (eGFR), aby ocenić wydolność nerek. Dotyczy to zwłaszcza osób starszych, pacjentów odwodnionych (np. sportowców lub pracujących fizycznie w upale) oraz chorych z chorobami nerek, serca czy cukrzycą. Badania naukowe sugerują, że monitorowanie funkcji nerek po około 2-3 tygodniach od rozpoczęcia regularnego przyjmowania NLPZ jest wystarczające, by wykryć ewentualne działania niepożądane w tym zakresie4. U osób bez czynników ryzyka, stosujących ibuprofen sporadycznie, rutynowe badania nerek nie są konieczne - jednak w razie pojawienia się objawów takich jak obrzęki, zmniejszenie ilości moczu czy podwyższone ciśnienie, warto zbadać kreatyninę i skonsultować wyniki z lekarzem.
3. Próby wątrobowe: Standardowo nie ma konieczności kontrolowania enzymów wątrobowych przy krótkotrwałym stosowaniu ibuprofenu, ponieważ istotne uszkodzenie wątroby zdarza się rzadko4. Jednak u osób z istniejącą chorobą wątroby lub przy jednoczesnym zażywaniu innych leków obciążających wątrobę, lekarz może profilaktycznie zlecić sprawdzenie aktywności enzymów takich jak ALT, AST czy bilirubiny we krwi. Dotyczy to też sytuacji, gdy pacjent zauważy objawy sugerujące problemy z wątrobą (żółtaczka, ciemny mocz). Ogólnie jednak monitorowanie wątroby nie jest rutynowo wymagane u zdrowych osób przy Ibupromie4.
4. Badania w kierunku Helicobacter pylori przed długą terapią NLPZ: Jeśli pacjent planowo ma przyjmować ibuprofen lub inne NLPZ przewlekle (np. z powodu choroby reumatycznej czy choroby zwyrodnieniowej stawów), warto porozmawiać z lekarzem o wykonaniu testu na obecność bakterii Helicobacter pylori. Jest to bakteria wywołująca przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka i wrzody. Badania wykazały, że u osób zakażonych Helicobacter pylori ryzyko owrzodzeń i krwawień podczas terapii NLPZ jest zwiększone - skumulowany wpływ bakterii i leku uszkadza śluzówkę5. Zgodnie z wytycznymi gastroenterologicznymi zaleca się, aby przed rozpoczęciem długotrwałego leczenia NLPZ wykonać nieinwazyjny test na H. pylori (np. test oddechowy lub badanie antygenu w stolcu) i w razie wyniku dodatniego - przeprowadzić eradykację (leczenie antybiotykami)5. Udowodniono w metaanalizach, że wyleczenie infekcji H. pylori zmniejsza częstość występowania wrzodów trawiennych u pacjentów długotrwale przyjmujących NLPZ5. Dla pacjenta oznacza to mniejsze ryzyko poważnych powikłań ze strony żołądka. Warto podkreślić, że dotyczy to długotrwałego, codziennego stosowania - jeśli ktoś bierze Ibuprom tylko okazjonalnie, nie ma potrzeby przesiewowego testowania w kierunku H. pylori (natomiast każda osoba z objawami dyspepsji czy wrzodów powinna zostać zdiagnozowana zgodnie z ogólnymi zaleceniami).
5. Oznaczenie poziomu ibuprofenu we krwi (toksykologia): W warunkach standardowego stosowania nie ma potrzeby mierzenia stężenia leku we krwi. Jednak w sytuacji podejrzenia przedawkowania lub zatrucia ibuprofenem (np. gdy dziecko przypadkowo połknęło dużą ilość tabletek lub ktoś celowo zażył nadmierną dawkę), laboratorium toksykologiczne może oznaczyć poziom ibuprofenu w surowicy. Pozwala to potwierdzić zatrucie i ocenić jego nasilenie. Tego typu badanie zlecane jest przez lekarza na oddziale szpitalnym w nagłych przypadkach. Dla przeciętnego pacjenta taka analiza nie jest dostępna na co dzień, ale warto wiedzieć, że laboratoria specjalistyczne dysponują taką możliwością diagnostyczną - stężenie ibuprofenu we krwi oznacza się metodami chromatograficznymi w celu potwierdzenia zatrucia i podjęcia odpowiednich kroków leczniczych.
6. Testy alergiczne na NLPZ: W przypadku podejrzenia, że pacjent ma alergię lub nadwrażliwość na ibuprofen (np. wystąpiła reakcja anafilaktyczna bądź astmatyczna po zażyciu), diagnostyką zajmuje się alergolog. Często wykonuje się kontrolowaną próbę prowokacyjną z lekiem w warunkach szpitalnych, aby potwierdzić nadwrażliwość. Istnieją również specjalistyczne testy z krwi (oznaczenie swoistych przeciwciał IgE) dla niektórych leków - w tym ibuprofenu - które mogą pomóc w ocenie uczulenia. Trzeba jednak zaznaczyć, że takie testy są rzadko wykonywane i dostępne głównie w wyspecjalizowanych placówkach alergologicznych, a złotym standardem rozpoznania alergii na NLPZ pozostaje dokładny wywiad lekarski i test prowokacji pod nadzorem.
Podsumowanie
Ibuprom (ibuprofen) jest cenionym lekiem o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym, szeroko stosowanym przez pacjentów na całym świecie. Przyjmowany zgodnie z zaleceniami - w odpowiedniej dawce i przez krótki czas - przynosi ulgę w wielu powszechnych dolegliwościach, takich jak bóle głowy, mięśni, stawów, bóle menstruacyjne czy gorączka. Jednocześnie należy pamiętać o możliwościach wystąpienia działań niepożądanych, szczególnie ze strony przewodu pokarmowego i nerek, zwłaszcza gdy lek jest nadużywany lub stosowany u osób z grup ryzyka.
Dla bezpiecznego korzystania z Ibupromu pacjent powinien zapoznać się z treścią ulotki i przestrzegać zawartych tam wskazówek. W razie wątpliwości - np. dotyczących interakcji z innymi lekami czy stosowania przy chorobach przewlekłych - najlepiej skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Pamiętajmy, że ból i gorączka są często sygnałami ostrzegawczymi organizmu; jeśli pomimo leczenia dolegliwości się utrzymują lub nasilają, konieczna jest diagnostyka przyczyny zamiast dalszego zwiększania dawek leków przeciwbólowych.
Na koniec warto zaznaczyć, że w kontekście stosowania leków takich jak Ibuprom, badania laboratoryjne mogą być sprzymierzeńcem pacjenta. Wykonanie odpowiednich testów (morfologia, parametry nerkowe, test na H. pylori itp.) we właściwym momencie pozwala wcześnie wychwycić ewentualne powikłania lub zapobiec groźnym skutkom ubocznym. Rolą lekarza jest poinformowanie pacjenta, jakie badania kontrolne są wskazane w jego indywidualnej sytuacji. Świadomy pacjent, który rozumie działanie swojego leku i zna potencjalne zagrożenia, będzie mógł bezpieczniej korzystać z terapii i czerpać z niej korzyści dla swojego zdrowia.
Footnotes
- Varrassi, G., Pergolizzi, J. V., Dowling, P., & Paladini, A. (2020). Ibuprofen Safety at the Golden Anniversary: Are all NSAIDs the Same? A Narrative Review. Advances in Therapy, 37(1), 61-82. https://doi.org/10.1007/s12325-019-01144-9 ↩ ↩2 ↩3 ↩4 ↩5
- Derry, C. J., Derry, S., Moore, R. A., & McQuay, H. J. (2009). Single dose oral ibuprofen for acute postoperative pain in adults. Cochrane Database of Systematic Reviews, (3), CD001548. https://doi.org/10.1002/14651858.CD001548.pub2 ↩ ↩2 ↩3
- Narayan, K., Cooper, S., Morphet, J., & Innes, K. (2017). Effectiveness of paracetamol versus ibuprofen administration in febrile children: A systematic literature review. Journal of Paediatrics and Child Health, 53(8), 800-807. https://doi.org/10.1111/jpc.13507 ↩
- Drożdżal, S., Lechowicz, K., Szostak, B., Rosik, J., Kotfis, K., Machoy-Mokrzyńska, A., Białecka, M., Ciechanowski, K., & Gawrońska-Szklarz, B. (2021). Kidney damage from nonsteroidal anti-inflammatory drugs-myth or truth? Review of selected literature. Pharmacology Research & Perspectives, 9(4), e00817. https://doi.org/10.1002/prp2.817 ↩ ↩2 ↩3 ↩4 ↩5 ↩6
- Tang, C. L., Ye, F., Liu, W., Pan, X. L., Qian, J., & Zhang, G. X. (2012). Eradication of Helicobacter pylori infection reduces the incidence of peptic ulcer disease in patients using nonsteroidal anti-inflammatory drugs: a meta-analysis. Helicobacter, 17(4), 286-296. https://doi.org/10.1111/j.1523-5378.2012.00942.x ↩ ↩2 ↩3

